Göbeklitepe’de Gizli Geometrik Desenler mi Var?
Yoksa Göbeklitepe insanları, ilkel avcı toplayıcı bir topluluktan çok daha derin ve çok daha karmaşık bir toplum muydu?
Yaklaşık 12.000 yıl sonra gün yüzüne çıkan Şanlıurfa’daki dünyanın en önemli arkeolojik kalıntılarından biri olan ve bugün oldukça çorak bir tepenin üstünde yer alan Göbeklitepe’deki yapılar arkeologların şu ana kadar bildiklerine meydan okumuştu. 1990’lı yıllardaki keşfiyle beraber, tarım öncesi ilkel avcı-toplayıcıların böylesine muazzam anıtsal bir taş yapıyı tasarlayıp inşa etmiş olması herkesi şaşkına döndürmüştü.
Ancak Cambridge Arkeoloji Dergisi’nde yayımlanan bir makaleye göre bu tarih öncesi yapının daha önce düşünülenden çok daha karmaşık olduğunu öne süren bir dizi gözlemi ortaya koyan bir çalışma yapıldı. Daha fazlası hala toprağın altında olduğu bilinen 6 metre yüksekliğe ulaşan dev T sütunlara sahip dairesel yapıların düzenlemesi ve konumlandırılmasına odaklanan çalışmaya göre tüm mimari planın altında yatan gizli bir geometrik desen olduğu iddia ediliyor: Bir eşkenar üçgen!
Mimari açıdan uzman araştırmacılar bir algoritma kullanarak yapıların kabaca ortasında kalan üç düzensiz taş dairenin merkez noktalarını belirledi ve bunların neredeyse mükemmel bir eşkenar üçgen oluşturduğunu tespit etti. Çalışmada hepsinin farklı boyut ve şekillere sahip olan sistemin üç merkez noktasının tesadüfen bir üçgen oluşturma ihtimalinin çok düşük olduğu belirtildi. Uzmanlar, Göbeklitepe inşasının altında yatan karmaşık tasarımın aslında ölcekli bir kat planı sunduğunu iddia etti. Makalede ayrıca yapının inşasına aslında tek bir proje olarak başlandığı, daha sonraları çoklu modifikasyonlarla uzun bir inşaat döneminden geçtiği öne sürüldü.
Bu çalışmayı savunan uzmanlar ayrıca böylesine muazzam bir mühendislik projesinin kanıtı olduklarını öne sürdükleri Göbeklitepe’nin ilkel avcı-toplayıcı insan topluluklarının çok ötesinde ancak ve ancak sofistike seviyeye sahip gelişmiş bir topluluk tarafından yapılmış olabileceğini belirtti.